Ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną – nowe zasady dla wdów i wdowców (informacje ze strony Biura Emerytalnego Służby Więziennej: https://sw.gov.pl/jednostka/biuro-emerytalne)
W dniu 1 stycznia 2025 roku weszła w życie ustawa z dnia 16 sierpnia 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, która umożliwiła pobieranie wdowom i wdowcom renty rodzinnej po zmarłym małżonku i „własnego” świadczenia emerytalnego lub rentowego.
O ustalenie zbiegu świadczeń może ubiegać się wdowa lub wdowiec, którym przysługuje prawo do:
- renty rodzinnej po zmarłym małżonku oraz
- własnego świadczenia: emerytury, emerytury rolniczej, emerytury z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, emerytury wojskowej, emerytury policyjnej, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym renty szkoleniowej, renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, renty rolniczej szkoleniowej, renty z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, wojskowej renty inwalidzkiej, policyjnej renty inwalidzkiej, specjalnej emerytury lub renty przyznanej przez Prezesa Rady Ministrów, świadczenia honorowego przyznanego w związku z ukończeniem 100 lat.
Prawo do zbiegu świadczeń przysługuje również wdowie lub wdowcowi uprawnionemu do świadczenia pieniężnego przysługującego na mocy przepisów ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.
Wdowa lub wdowiec nabędzie prawo do wypłaty zbiegu świadczeń jeżeli łącznie spełni następujące warunki:
- posiada wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn,
- pozostawała/pozostawał we wspólność małżeńskiej do dnia śmierci małżonka,
- prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nabyła/nabył nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego (tj.wdowa w wieku 55 lat, wdowiec w wieku 60 lat),
- nie zawarła/nie zawarł nowego związku małżeńskiego po śmierci małżonka, po którym przysługuje renta rodzinna.
W przypadku zawarcia nowego związku małżeńskiego ustaje prawo do wypłaty świadczeń w zbiegu z dniem poprzedzającym dzień zawarcia związku małżeńskiego przez wdowę lub wdowca.
Osobie rozwiedzionej, wdowie lub wdowcowi, która do dnia śmierci małżonka nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, nie przysługuje prawo do zbiegu obu świadczeń i jej wypłaty.
Początkowo wdowie lub wdowcowi uprawnionemu do renty rodzinnej oraz „własnego” świadczenia będzie wypłacane:
- 100% renty rodzinnej oraz 15% „własnego” świadczenia
albo
- 100% „własnego” świadczenia oraz 15% renty rodzinnej.
Wyboru wariantu wypłacanych świadczenia w zbiegu dokonuje wdowa lub wdowiec.
Wskaźnik procentowy wynosi:
- od dnia 1 lipca 2025 r. do dnia 31 grudnia 2026 r. – w wysokości 15% świadczenia
- od dnia 1 stycznia 2027 r. – w wysokości 25% świadczenia.
Kwota limitu zbiegu obu świadczeń nie może przekroczyć trzykrotności kwoty najniższej emerytury. Kwota najniższej emerytury, która będzie obowiązywać od dnia 1 lipca 2025 r. zostanie podana po przeprowadzonej od dnia 01.03.2025 r. waloryzacji świadczeń.
W przypadku przekroczenia kwoty limitu, świadczenia zostaną pomniejszone o kwotę przekroczenia.
Do kwot limitu ustalonych świadczeń w zbiegu uwzględnia się następujące świadczenia:
- świadczenia wchodzące w skład tego zbiegu,
- emerytury lub renty przyznane przez Prezesa Rady Ministrów w szczególnym trybie,
- świadczenia honorowe przyznane w związku z ukończeniem wieku 100 lat,
- emerytury lub renty przyznane przez Prezesa Zakładu w drodze wyjątku, wypłacane przez instytucje zagraniczne, świadczenia i dodatki o charakterze innym niż jednorazowe wypłacane na podstawie ustawy lub na podstawie odrębnych przepisów wraz ze świadczeniami.
Jako pierwsze pomniejszone zostaną z zachowaniem poniższej kolejności świadczenia:
– finansowane z budżetu państwa:
- świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego żołnierzy zawodowych,
- świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej,
- inne świadczenia.
W następnej kolejności pomniejszeniu podlegać będą:
– świadczenia finansowane z Funduszu Emerytalno – Rentowego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,
– świadczenia finansowane z Funduszu Pracy,
– świadczenia finansowane z Funduszu Emerytur Pomostowych,
– świadczenia finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Ustalenie zbiegu świadczeń oraz ich wypłata nastąpi na wniosek osoby uprawnionej.
Formularz wniosku o ustalenie zbiegu świadczeń z renta rodzinną dostępny jest na stronie internetowej Biura Emerytalnego Służby Więziennej.
Wniosek można złożyć drogą pocztową na adres korespondencyjny Biura Emerytalnego Służby Więziennej lub drogą elektroniczną na skrzynkę podawczą Biura Emerytalnego w ePUAP albo na adres do doręczeń elektronicznych organu emerytalnego.
W przypadku wniosków złożonych w terminie do dnia 30 czerwca 2025 r., prawo do wypłaty świadczeń w zbiegu powstaje od dnia 1 lipca 2025 r.
Jeżeli wdowa lub wdowiec ma ustalone prawo do renty rodzinnej oraz „własnego” świadczenia, do wniosku o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną nie dołącza żadnych dokumentów.
Wdowa lub wdowiec, którzy dotychczas nie wystąpili o ustalenie renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub „własnego” świadczenia, mogą ubiegać się we właściwym organie emerytalnym lub rentowym o ustalenie renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub „własnego świadczenia” a następnie
o ustalenie zbiegu świadczeń.
Ankieta sprawdzająca uprawnienia do wypłaty połączonych świadczeń (ankieta na stronie ZUS)
Kalkulator łączenia świadczeń z rentą rodzinną (kalkulator dostępny na stronie ZUS)